Jan Albert wordt geboren op 2 april 1913 in Nijensleek.
Zijn ouders hadden op nummer 11 aan de Hoofdwerg een handel in bouwmaterialen. Na de dood van zijn vader in 1935 neemt moeder Aaltje Berkenbosch de leiding over, Jan blijft in het bedrijf werken.
In 1938 trouwt hij met Hennie Weijs en ze gaan naast het bedrijf wonen.
Kerk
In 1934 sluit het oude kerkgebouw in Nijensleek de deuren. De bouw van de nieuwe kerk, onder leiding van ds. Van Ginhoven, wordt uitbesteed aan de firma
H. van der Heide. Het bedrijf en de dominee slaan later nogmaals de handen ineen voor het evangelisatiegebouwtje Verleur aan de Dwarsweg.
Jaartal: 2 augustus 1934. Bron: J. Mos, Ruinerwold
Oorlog
Jan Albert was actief bij de LO (Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers). Hij hield zich voornamelijk bezig met het onderbrengen van onderduikers, hij gebruikte de schuilnaam de Hollander.
Hij haalde vaak mensen van het station in Meppel of Steenwijk en droeg dan als afgesproken herkenningsteken een bloem in het knoopsgat.
Dit onderbrengen van mensen was een mengvorm van legaal en illegaal. Vaak waren het ook kinderen uit het westen, die om veiligheids- of gezondheidsredenen naar pleeggezinnen op het platteland gebracht werden, met daaronder ook Joodse kinderen.
De familie Van der Heide ving zowel onderduikers als kinderen op, voordat ze deze naar hun eindbestemming brachten. Enkele kinderen, die in Wapserveen waren ondergebracht, zijn naar Israël geëmigreerd en hebben daar als eerbetoon twee bomen geplant: de Johannes Postboom en de Jan van der Heideboom. Het vervoer van de kinderen uit het Westen ging ook vaak met hun vrachtwagen, in de oorlog wegens het gebrek aan brandstof, uitgerust met een gasgenerator.
Voor dit vervoer moest steeds vergunning worden aangevraagd. Arnold Roffelsen, in dienst bij de firma Van der Heide, bestuurde de auto. Op de heenweg was de
lading dan voedsel en op de terugweg, meestal naast de standaard lading bouwmaterialen, een groepje kinderen.
Als in november 1943 er iemand uit een verzetsgroep wordt opgepakt, is dat voor Jan aanleiding om zijn familie en kennis te waarschuwen dat hij ook wel eens opgepakt zou kunnen worden. En, inderdaad, korte tijd later (op 12 november 1943) zag zijn jongste broer twee onbekende mensen achter het opslagterrein lopen.
De daarop volgende nacht arriveerde een overvalcommando. Vooraf hadden deze de telefoonlijnen doorgesneden, zodat Jan niet gewaarschuwd kon worden. Jan werd gearresteerd en wordt in het huis van bewaring in Arnhem opgesloten. Vanuit Arnhem komt er nog een kort briefje van Jan bij Hennie aan en het lukt haar om Jan nog eenmaal te spreken als hij al naar Scheveningen (het Oranje hotel) is gebracht. Op 20 mei 1944 gaat hij naar Kamp Vught, waarna hij op 24 mei op transport naar Dachau bij München wordt gezet. Daar komt hij op 26 mei aan.
Incidenteel stuurt Jan korte berichtjes naar huis, waaruit duidelijk blijkt dat het niet goed met hem gaat. In de laatste brief van december 1944 (die pas na de bevrijding thuis ontvangen werd) schrijft hij daar over met een verwijzing naar Romeinen 8, waarmee hij aangeeft hoe men daar in verdrukking en ellende leeft.
Direct na de bevrijding in april werd chauffeur Arnold Roffelsen op pad gestuurd naar Limburg om een lading stenen op te halen. In Blerick ontmoette hij een paar mensen die hem vertelden, dat ze uit Dachau kwamen. Op de vraag of ze Jan van der Heide kenden, werd bevestigend beantwoord, maar helaas moesten ze melden dat Jan in de afgelopen winter is overleden. Ze hadden zijn scheerspullen als enig bezit van Jan bij zich om weer aan de familie te geven. Die kreeg Arnold dus
mee. Met die boodschap werd het een loodzware terugtocht, omdat Hennie en de familie in Nijensleek nog steeds hoopten op een veilige terugkeer van Jan.
Overlijden
Er is onduidelijkheid over de datum van zijn overlijden. In 1947 wordt vastgesteld dat hij op 30 januari 1945 is overleden in concentratiekamp Dachau.
In KerspelStokkies nr 14 staat een artikel over Jan Albert van der Heide.
In KerspelStokkies nr 29 staat een artikel over Chris van de Heide, de jongere broer van Jan Albert.
Andere bronnen:
Laatste aanpassing: 5 april 2025